Naar ravelijn Nieuw Molen-Oud Molen
Naar begin

Wachthuis O'
(Ravelijn Nieuw Molen-Oud Molen)


© text, illustrations: David Kips, 2009.
Contact: d.kips@hccnet.nl

Naar ravelijn Nieuw Molen-Oud Molen    Naar begin

Valid XHTML 1.1 Valide CSS!

Wachthuis O'

Plattegrond (situatie 1879):
1. Toilet manschappen. 2. Onderkomen manschappen 3. Officiersverblijf
4 en 5. Munitiemagazijnen 6. Gang naar lichtnis munitiemagazijnen
7. Toilet officieren


Dit gebouw is aangelegd in 1878 zoals is aangegeven door een gevelsteen in de voorgevel. Het gebouw is aan drie zijden door aarde gedekt. Het bovenvlak van de aarddekking lag op 8 m boven NAP. De ongedekte voorgevel is naar de vesting gekeerd. De belangrijkste ruimten hebben elk een eigen toegang in de voorgevel. Geheel links ligt een ruimte met toiletten voor de manschappen. Daarnaast ligt een logiesruimte voor 22 man. Rechts ervan is een gang die leidt naar het officiersverblijf en twee daarachter gelegen magazijnen: één projectielenmagazijn en één buskruitmagazijn voor 52 ton buskruit. De muur tussen het officiersverblijf en het projectielenmagazijn is niet meer aanwezig.

Rechts in de voorgevel is een dubbele toegangsdeur. De twee vleugels van deze deur geven toegang tot twee gescheiden ruimten. Achter de linkervleugel ligt een gang die leidt naar een lichtnis in de muur tussen de twee ernaast gelegen magazijnen achterin het gebouw. Deze gang diende tevens als spouw. Achter de rechtervleugel van de deur is een officierstoilet. Voor drinkwater is onder het manschappenlokaal een regenwaterbak aanwezig met een capaciteit van 33 m³. In 1981-'82 is de voorgevel van het gebouw gerestaureerd.

Het gebouw is een zogenaamd straalgebouw. Dat wil zeggen dat het met een kromming is aangelegd. Niet alleen de voorgevel is gebogen, maar ook de met aarde gedekte achtersluitgevel. De kromming moest het gebouw onttrekken aan kanonvuur vanaf de mogelijke aanvalsterreinen aan weerkanten van de vesting. Door de kromming worden de lokalen naar achter toe breder. Zo loopt de breedte van het 10 meter diepe manschappenlokaal op van 4,5 m aan de gevelzijde tot 6 m achterin. Ooit waren er drie van dergelijke straalgebouwen in de vesting. Daarvan zijn er nog slechts twee over: dit en Gebouw N', de voormalige bakkerij/slagerij op bastion Oud Molen. Het derde straalgebouw was gebouw D', een gebouw voor het maken van munitie op bastion Nieuw Molen. Dit gebouw is in 1959 afgebroken.