Naar begin


Courtine Nieuw Molen-Oud Molen

Klik op de gebouwen voor meer informatie

Klik voor luchtfoto Courtine Nieuw MOlen-Oud Molen Klik hier voor gebouw F' Klik hier voor gebouw G' Klik hier voor gebouw K' Klik hier voor gebouw I' Klik hier voor Brandspuithuis

Courtine Nieuw Molen-Oud Molen

        Courtine Nieuw Molen-Oud Molen. Gebouwen:

Courtine Nieuw Molen-Oud Molen ligt aan de noordwestkant van de vesting tussen de bastions Nieuw Molen en Oud Molen. Het is een rechte aarden borstwering met een bekledingsmuur aan de grachtkant. Halverwege wordt de courtine onderbroken door de in 1915 gemaakte coupure van de Amsterdamsestraatweg. Voor die tijd lag daar de Amsterdamse Poort. De bovenkant van de borstwering ligt op 7 m boven NAP. Achter deze borstwering lag vanouds een walgang voor het opstellen van geschut. Op de uiteinden van de courtine liggen, tegen de flanken van de aangrenzende bastions, de twee 17e-eeuwse gebouwen G' en I'. Elk gebouw bestaat uit een onderdoorgang (poterne) onder de wal en twee kanonkelders.

Bij de vernieuwing van de vesting in de jaren zeventig van de 19e eeuw werden er om het geschut op de walgang te dekken, twee lange rugweren en een paar traversen aangelegd. Al deze aardwerken zijn verdwenen. De brede walgang die nu achter het zuidelijk deel van de courtine tussen bastion Nieuw Molen en de Amsterdamsestraatweg ligt is, evenals de hier in 1997 gemaakte oprit, het resultaat van recente ingrepen in verband met de aanleg van het parkeerterrein op bastion Nieuw Molen. Ook de oorspronkelijke aardwerken achter de borstwering van het noordelijk deel van de courtine, tussen de Amsterdamsestraatweg en bastion Oud Molen, bestaan niet meer.

Bij de vernieuwing van de vesting in de 19e eeuw was hier een brede walgang aangelegd met een oprit in zuidelijke richting vanachter het nog bestaande brandspuithuisje naast het Arsenaal. Langs het water van de haven was hier een hoge rugweer gemaakt die de walgang moest dekken tegen mogelijk vuur vanaf het terrein ten zuiden van de vesting. De rugweer lag op de plaats van het huidige parkeerterrein langs de noordkant van de Nieuwe Haven en is verdwenen, evenals de oude oprit. De huidige oprit die langs het parkeerterrein in noordelijke richting loopt, is in de 20ste eeuw aangelegd en leidt naar de aardwerken op de hoge flank van bastion Oud Molen.

Naast de coupure (de doorbraak in de vestingwal) van de Amsterdamsestraatweg ligt een kanaaltje, de zogenaamde Kleine Pijp. Dit watertje vormt de verbinding tussen de Nieuwe Haven en de vestinggracht. De naam verwijst naar de overwelfde doorgang die hier vroeger lag en die bij het maken van de coupure in 1915, tegelijk met de Amsterdamse Poort, is afgebroken. Het woord klein diende om onderscheid te maken met de Zeebrug aan de andere kant van de Haven, die ook wel Grote Pijp genoemd werd.


© text, illustrations: David Kips, 2015.
Contact: d.kips@hccnet.nl

Naar begin

Valid XHTML 1.1 Valide CSS!